Το Celebrity Worship Syndrome (CWS) όσο περίεργο και αν σας φαίνεται είναι ένας όρος υπαρκτός και είναι νομίζω λογικό. Tολμώ να κατηγορήσω το Instagram και το Snapchat, πού η καμπούρα κάποιου άλλου, μάλιστα αυτή που φέρει Χολιγουδιανή ετικέτα, μοιάζει ασύγκριτα πιο ελκυστική από την δική μας; Ε, ναι… εν μέρει, αλλά υπάρχουν και άλλοι παράγοντες. Γενικότερα, το σύνδρομο αυτό χαρακτηρίζεται από μανιώδη εστίαση στην ζωή ενός ανθρώπου που είναι διάσημος, για τον οποιοδήποτε λόγο. Μπορεί να μιλάμε ακόμα και για πολιτικούς, συγγραφείς, γνωστούς δικηγόρους κλπ. Ωστόσο, έρευνες έδειξαν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του συνδρόμου αναφέρεται σε προσωπικότητες που προέρχονται είτε από τον χώρο της τηλεόρασης, είτε της μουσικής βιομηχανίας.
Ο όρος CWS διατυπώθηκε πρώτη φορά στις αρχές του 2000. Ε, λίγο η Shakira, λίγο η Britney Spears στο απόγειο της καριέρας της, whoops we did it again και καταφέραμε να εμπλουτίσουμε το βιβλιαράκι με τα ψυχολογικά μας. Αρχικά, ειπώθηκε ότι πρώτος που καθιέρωσε τον συγκεκριμένο όρο λέγεται πως ήταν ο Dr. Lynn McCutcheon, λίγο αργότερα όμως έγινε γνωστό πως ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά σε ένα άρθρο της Daily Mail σε ένα άρθρο του James Chapman, ενός δημοσιογράφου ο οποίος βασίστηκε σε μια έρευνα του Dr. John Maltby και των συνεργατών του με τίτλο: Τhe Journal of Nervous and Mental Disease entitled «A Clinical Interpretation of Attitudes and Behaviors Associated with Celebrity Worship». Την περίοδο αυτή άρχισε να αποδεικνύεται και επιστημονικά ότι η λατρεία διάσημων δεν είναι τελικά τόσο αθώα, αφού φανερώνει στοιχεία παθογένειας. Έχοντας αυτό στο μυαλό, οι αγαπητοί Αμερικανοί διεξήγαγαν αναλυτικές έρευνες με την βοήθεια του κοινού για να αποκτήσουν μια πιο σφαιρική άποψη γύρω από το θέμα, καθώς και για να αναγνωρίσουν τις μορφές με τις οποίες παρουσιάζεται το σύνδρομο. Τέλη του 2000 ο Dr. Lynn McCutcheon’s κατάφερε να χωρίσει το CWS σε τρεις χαρακτηριστικές κατηγορίες:
- Κοινωνικό
- Προσωπικό
- Παθολογικό
Το πρώτο στάδιο αναφέρεται στην περίπτωση κατά την οποία ένας άνθρωπος ενδιαφέρεται πολύ για έναν διάσημο απλά γιατί τον διασκεδάζει και θαυμάζει τα κοινωνικά του skills, αλλά τίποτα περισσότερο από αυτό. Το δεύτερο στάδιο αναφέρεται σε εκείνη την άβολη περίπτωση κατά την οποία ένα πρόσωπο αναπτύσσει συναισθηματικό δέσιμο με μια διάσημη προσωπικότητα και παρουσιάζει μια μικρή – τόση δα – εμμονούλα. Το τρίτο και τελευταίο στάδιο είναι λίγο πιο σύνθετο, καθώς το άτομο παρουσιάζει μια πλαστή προσωπικότητα για να ταιριάξει με το εκάστοτε διάσημο πρόσωπο, μπορεί επίσης να έχει ανεξέλεγκτες φαντασιώσεις.
Μέχρι σήμερα ο Dr. Maltby και οι συνεργάτες του έχουν κάνει πολυάριθμες πάνω στο θέμα και δικαιολογημένα εδώ που τα λέμε, καθώς η σφαίρα επιρροής των διάσημων μοιάζει να μεγαλώνει διαρκώς. Η πλειονότητα των ερευνητικών αποτελεσμάτων έδειξαν ότι υπάρχει συσχετισμός μεταξύ του CWS και άλλων ψυχικών ασθενειών όπως το αυξημένο άγχος, η κατάθλιψη, θέματα χαμηλής αυτοεκτίμησης κ.α. Σύμφωνα με τον Maltby, ένα σοκαριστικά μεγάλο ποσοστό εμμονής με τους διάσημους οφείλεται σε body image issues και μοιάζει να επιδρά περισσότερο σε κορίτσια μεταξύ 14-16 χρόνων. Σε μια παλιά συνέντευξη του στο BBC, ο γνωστός ερευνητής υποστήριξε ότι στους 3.000 ανθρώπους μόνο το 1% παρουσιάζει εμμονικά στοιχεία. Το 10%, που συνήθως πάσχει από κάποια ψυχική διαταραχή, παρουσιάζει αυξημένο ενδιαφέρον για την ζωή μιας διάσημης προσωπικότητας. Το 15% ίσως να έκανε κάτι ακραίο για κάποιον διάσημο της αρεσκείας του. Και τέλος το 75% που δεν νοιάζεται καθόλου για το αν η Kylie Jenner έχει ψεύτικα χείλια! Congrats, παραλίγο να χαρώ, αλλά μετά θυμήθηκα ότι η έρευνα είναι παλιά.
Από βιολογική προσέγγιση, εξελικτιστές υποστήριξαν πως όσον αφορά αυτό και άλλα πολλά θέματα, η κοινωνία μας είναι ακόμα πρωτόγονη, τουλάχιστον στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί. Ας κάνουμε έναν μικρό συσχετισμό. Στις παλιές κοινωνίες κυνηγών, οι έμπειροι και δυνατοί κυνηγοί ήταν υπόδειγμα συμπεριφοράς, άξιοι θαυμασμού, δώρων και σεβασμού. Όλα αυτά γιατί επιβίωναν με άριστο τρόπο παρά τις δυσκολίες. Κατά έναν παρόμοιο τρόπο, οι διάσημοι στην σημερινή κοινωνιά αποτελούν πρότυπο συμπεριφοράς, καθώς μοιάζουν να επιβιώνουν επιδέξια στην σημερινή μη κυνηγετική κοινωνία με στρασάκια.
Είδατε, λοιπόν, που για όλα υπάρχει μια εξήγηση; Μετά από αυτό το information overload, το μόνο που έχω να πω είναι ότι το CWS είναι κάτι ανθυγιεινό προφανώς, βέβαια για αυτό και ονομάζεται σύνδρομο. Τους διάσημους ας τους βλέπουμε από μακριά, χωρίς να κάνουμε κανένα συσχετισμό με εμάς,. Έτσι κι αλλιώς, αυτοί είναι σαν να ζουν σε έναν άλλον κόσμο, ο οποίος δεν είναι και τόσο ουτοπικός όσο μοιάζει!
