Πριν κάποια χρόνια δούλευα ως πωλήτρια σε τουριστική περιοχή της Αθήνας. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τον πρώτο καιρό να ορμάω στους πελάτες με το που περνούσαν την πόρτα του καταστήματος για να τους βοηθήσω να βρουν αυτό που ψάχνουν. «Μην κουράζεσαι πολύ. Δεν ήρθε για να αγοράσει, απλώς χαζεύει» μου έλεγε το αφεντικό μου. Και ήταν αλήθεια, 9 στις 10 φορές, η πρώτη του εντύπωση για τους πελάτες ήταν σωστή. Το μάτι του μάλιστα ήταν τόσο εκπαιδευμένο που μπορούσε να υπολογίσει και πόσα χρήματα ήταν διατεθειμένοι να δώσουν και σε τι.
Το να σχηματίζουμε εντυπώσεις με την πρώτη ματιά είναι στην ανθρώπινη φύση μας. Άλλες φορές η ιδιότητα αυτή είναι εξυπηρετική κι άλλες ωστόσο ιδιαίτερα παραπλανητική (θυμήσου την τελευταία φορά που απογοητεύτηκες από άτομο που εμπιστευόσουν). Παρακάτω μάζεψα μερικά από τα πιο συνηθισμένα κριτήρια με βάση τα οποία σχηματίζουμε την πρώτη εντύπωση.
#1 Εξωτερική εικόνα
«Σημασία έχει ο εσωτερικός μας κόσμος» σα να το βλέπω μπροστά μου ανεβασμένο σε εικόνα στο Instagram με γραμματοσειρά British Script MT. Και ενώ δεν είναι λανθασμένο σα σκεπτικό, πώς θα το δούμε τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου μέσα σε 10 λεπτά άβολης συζήτησης;
Ό,τι και να λέμε, το παρουσιαστικό ενός ατόμου μετράει σε ένα μεγάλο βαθμό, όταν διαμορφώνουμε μια πρώτη εντύπωση. Αυτό δε σημαίνει ότι σώνει και ντε συμπαθούμε και θέλουμε να κάνουμε παρέα με τους εξωτικά ωραίους. Σιγά μην ήμασταν τόσο ακομπλεξάριστοι! Απλώς νιώθουμε μεγαλύτερη έλξη προς φυσιογνωμίες που για κάποιο λόγο μας εμπνέουν εμπιστοσύνη κι ασφάλεια. Για όλη αυτή την διαδικασία υπάρχει και ξεχωριστή επιστήμη, η Φυσιογνωμική. Βέβαια, δε ξέρω κατά πόσο μπορεί να είναι ακριβής.
#2 Υγιεινή κι Ενδυμασία
Ελπίζω να μη χρειάζεται καν να επιχειρηματολογήσω υπέρ του πρώτου σκέλους. Όσον αφορά την ενδυμασία, έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι άνθρωποι είναι πολύ παρατηρητικοί σε αυτό το σημείο. Παραδείγματος χάρη, τα παπούτσια. Τα πιο «αντρικά» παπούτσια, τύπου Loafers ή Oxford shoes, δηλώνουν δυναμισμό αλλά και ξεροκεφαλιά. Τα πιο στιλάτα παπούτσια, πχ μοκασίνια ή γόβες, συνδέονται με την υπευθυνότητα και την ευσυνειδησία. Τέλος, οι αρβύλες και τα ankle boots, παραπέμπουν σε άγριες διαθέσεις. Για λερωμένα σταράκια δεν έλεγε η έρευνα, αλλά υποθέτω ότι οι κάτοχοι τους δεν έχουμε στον ήλιο μοίρα.
# 3 Φωνή
Σου συμβαίνει όταν γνωρίζεις κάποιον για πρώτη φορά να αλλάζει η φωνή σου ασυναίσθητα; Το μισώ αυτό! Στη Μεγάλη Βρετανία το 2014 έγινε ένα πείραμα στο οποίο ηχογραφήθηκαν 60 φοιτητές, άντρες και γυναίκες, ενώ διάβαζαν ένα κείμενο στο τηλέφωνο. Από το κείμενο αποκόπηκε μόνο η αρχή του τηλεφωνήματος, το «Γεια σας». Από αυτό το πρώτο «γεια σας», όπως φαίνεται, μπορεί να κριθούν πολλά. Όταν αργότερα οι ηχογραφήσεις ακούστηκαν από άλλους 300 φοιτητές, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι καλύτερες εντυπώσεις σχημάτισαν οι άντρες με μπάσα φωνή και οι γυναίκες με υψηλότερο τόνο στη φωνή τους.
#4 Χειραψία
Αυτό φαντάζομαι θα το έχετε ακούσει αρκετοί. Όσες φορές κι αν έχω διαβάσει για τη σωστή χειραψία, η δική μου πάντα παραμένει τζούφια. Η σωστή χειραψία, λένε οι επιστήμονες, αυτή που εμπνέει περισσότερη εμπιστοσύνη και σεβασμό, είναι η σταθερή και δυνατή. Αντίθετα, η φλώρικη χαλαρή χειραψία μπορεί να υποδηλώσει παθητικότητα του χαρακτήρα. Μάλιστα, τόσο στις συνεντεύξεις για δουλειά όσο και στα ερωτικά ραντεβού φαίνεται αυτή η μικρή λεπτομέρεια να μετρά ιδιαίτερα.
#5 Διάθεση και συμπεριφορά
Παραπλανητικό μεν, σημαντικό δε. Από τη μια, είναι προφανές ότι ακόμα και ο πιο κακότροπος άνθρωπος θα προσπαθούσε έστω και λίγο να κάνει μια καλή πρώτη εντύπωση. Από την άλλη, όλοι έχουμε κακές μέρες, οπότε το να μας γνωρίσει κάποιος σε μια τέτοια φάση δε θα ήταν κι ό,τι κολακευτικότερο. Όπως και να ‘χει, η πρώτη εντύπωση σχηματίζεται σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο συμπεριφοράς και την αλληλόδρασή μας με ένα νέο πρόσωπο. Φυσικά, η πρώτη εντύπωση από μόνη της ποτέ δε φτάνει για να σχηματίσουμε μια ολοκληρωμένη και σφαιρική άποψη για κάποιον ή κάτι, για τον λόγο αυτό πρέπει να συνδυάζεται και με την κοινή λογική.
Για να δώσω ένα παράδειγμα. Γνωρίζεις τον Χ. ο οποίος σου δίνει ένα χαρτομάντιλο όταν πας να φτερνιστείς (συγγνώμη, αυτό το παράδειγμα μου ήρθε). Αυτομάτως, η πράξη του αυτή σε κάνει να δημιουργήσεις μια καλή πρώτη εικόνα γι’ αυτόν. Μετά από λίγο καιρό όμως μιλώντας με το ίδιο άτομο και ερχόμενοι σε μια διαφωνία, αρχίζει να φωνάζει, να βρίζει και να βγαίνει εκτός εαυτού σαν την Σοράγια Μοντενέγκρο, στο πασίγνωστο πλέον επεισόδιο με την ανάπηρη. Σ’ αυτήν την περίπτωση, παραμένεις πιστός/η στην πρώτη σου εντύπωση;
