Σίγουρα τα νεανικά τους χρόνια απέχουν από αυτό που κάνουμε εικόνα διαβάζοντας τα έργα τους.
Φαντάζεστε τον Καρυωτάκη ή τον Παπαδιαμάντη να συμπληρώνει μηχανογραφικό δελτίο ή την Πολυδούρη να κάνει σκονάκια για να περάσει μάθημα στην εξεταστική της; Διαβάζοντας ένα λογοτεχνικό ή θεατρικό έργο, πάντα ανατρέχω στο βιογραφικό σημείωμα του συγγραφέα που είναι συνήθως τσακισμένο στην άκρη του εξωφύλλου. Έχω την συνήθεια να προσπαθώ να φανταστώ τον συγγραφέα στα νεανικά του χρόνια να σπουδάζει Φιλολογία ή Ιατρική λόγου χάριν.
Απομονώνω μόνο μερικούς από τους συγγραφείς που θεωρούνται ως επιφανείς:
*Άντον Τσέχωφ: Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας (1879-84) κι άσκησε με επιτυχία το επάγγελμα του, αλλά έγραψε ακόμα καλύτερα διηγήματα καθιστώντας τον πιο δημοφιλή διηγηματογράφο του 20ου αιώνα.
*Κώστας Καρυωτάκης: Σπούδασε Νομική (1914-17) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κι αργότερα φοίτησε στη Φιλοσοφική Αθηνών. Ασχολήθηκε με τα νομικά χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, ενώ η ποίηση του σταδιακά τον έκανε θέμα συζήτησης στους λογοτεχνικούς κύκλους, του χάρισε βραβεία αλλά κι ένα μύθο που άφησε πίσω του.
*Tennessee Williams: Σπούδασε Δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο του Μισούρι και Θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο της Αιόβα. Ως φοιτητής Θεατρολογίας και θαυμαστής του Tennessee, μου αρέσει να τον φαντάζομαι να παρακολουθεί τα μαθήματα της σχολής μας (αλλά μάλλον αυτό δε θα έπρεπε να το μοιραστώ).
*Μ. Καραγάτσης: Σπούδασε Νομική (1925-1930) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά ήθελε ν’ ασχοληθεί επαγγελματικά με τη Ναυτεμπορική. Το «Μ.» του ψευδωνύμου του προήλθε πιθανότατα από το ρώσικο όνομα «Μίτια» (ρωσική εκδοχή του Δημήτρης), με το οποίο τον αποκαλούσαν φίλοι και συμφοιτητές του, λόγω της μεγάλης του αγάπης για τον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και ιδιαίτερα για το έργο Αδερφοί Καραμάζοφ.
*Federico Garcia Lorca: Σπούδασε αρχικά Νομική κι ύστερα Φιλολογία στη Γρανάδα όπου γνωρίστηκε και συσχετίστηκε με τον Salvador Dali. Στην Ισπανία λίγο πριν τη Δικτατορία του Φράνκο, η φαντασία μου πάει σε ελεύθερα κι ανήσυχα πνεύματα που η στενή νομική λογική δε χωράει.
*Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Σπούδασε στη Φιλοσοφική Αθηνών, αλλά αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές του για οικονομικούς λόγους. Ο Παπαδιαμάντης (που οι περισσότεροι αποφεύγουμε να διαβάσουμε) αξίζει σαν ένα αυτοδίδακτο πρότυπο Αριστοτέλη, καθώς μελέτησε μόνος του λογοτεχνία, γαλλικά και ιταλικά.
* John Ronald Reuel Tolkien: Σπούδασε αρχικά Κλασικές Σπουδές και ύστερα Αγγλική Λογοτεχνία στο Exeter College της Οξφόρδης. Ο συγγραφέας της πασίγνωστης τριλογίας των «Δαχτυλιδιών, επικεντρωμένος στην ποίηση του (!), ασχολήθηκε με τη συγγραφή του λεξικού της Οξφόρδης, επινόησε δική του γλώσσα, ενώ οι κριτικοί λογοτεχνίας, διακρίνουν το έργο του ως «υψηλή φαντασία».
*Lewis Carroll: σπούδασε μαθηματικά στο Christ Church, ενώ στη συνέχεια έγινε επίκουρος καθηγητής γεωμετρίας, εξέδωσε πολλά σχετικά συγγράμματα αλλά και ασχολήθηκε με τη φωτογραφία. Όλοι θα τον θυμόμαστε ωστόσο για το έργο-σταθμός «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων».
*Ντοστογιέφσκι: Φοίτησε σε μια κρατική σχολή στρατιωτικών μηχανικών και άσκησε για λίγα χρόνια το επάγγελμα, αλλά έπειτα αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία, αποτελώντας σήμερα τον σημαντικότερο μυθιστοριογράφο στην Ιστορία της Λογοτεχνίας.
*Oscar Wilde: Σπούδασε Κλασική Φιλολογία με υποτροφία στο Trinity College του Δουβλίνου (1871-74) όπου καλλιέργησε μια αγάπη για την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία. Όσο επιμελής φοιτητής ήταν, αλλά τόσο προκαλούσε με την πληθωρική του προσωπικότητα και το εκκεντρικό του ενδυματολογικό στυλ.
*Ευγένιος Τριβιζάς: πτυχιούχος της Νομικής και των Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος πτυχίου Master of Laws (University College) και διδάκτωρ Νομικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (London School of Economics and Political Science). Επίσης Senior Research Fellow του Πανεπιστημίου Λονδίνου. Διδάσκει Εγκληματολογία και Συγκριτικό Ποινικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Reading και διευθύνει το Τμήμα Εγκληματολογικών Μελετών του ίδιου Πανεπιστημίου (Director of Criminal Justice Studies).
*Οδυσσέας Ελύτης: Έκανε φροντιστήρια για να δώσει εισαγωγικές εξετάσεις στο Χημικό, αλλά τελικά σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι πραγματικά δύσκολο να φανταστεί κανείς πως ο σπουδαίος αυτός ποιητής ήθελε να γίνει Χημικός. Σίγουρα, πολλά στερεότυπα που έχουμε πέφτουν.
Όλοι εμείς λοιπόν που σπουδάζουμε κάτι «άσχετο» με το γράψιμο, όπως Πληροφορική, Μαθηματικό, Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης, Φωτογραφία ή Ναυτιλιακά, μπορεί αύριο να είμαστε κορυφαίοι διηγηματογράφοι ή συγγραφείς νουβελών. Ο Ελύτης άλλωστε έλεγε ότι για να πετύχεις σε κάτι, πρέπει πέραν από «ταλέντο» να έχεις και άλλα δύο «τ», «τόλμη» και «τύχη», -εγώ θα σε προσέθετα σε αυτή την σκέψη την όρεξη και την ανάγκη να μοιραστείς κάτι και φυσικά την εργατικότητα και το χρόνο που απαιτείται για να εργαστείς πάνω στην όποια συγγραφική σου έμπενυση- και νομίζω έχει απόλυτο δίκιο. Είμαι σίγουρος ότι πολλοί από εσάς που διαβάζετε αυτό το άρθρο, σίγουρα έχετε κρυμμένο σε κάποιο μικρό τετράδιο ή στον προσωπικό σας υπολογιστή κάτι που γράψατε και δε νιώθετε πως αξίζει να το μοιραστείτε και ίσως όντως ακόμα να μην είναι έτοιμο για τον «αναγνώστη». Μονάχα μην σταματάτε να γράφετε και να εκφράζεστε μέσα από αυτό. Μπορεί να μην γίνουμε ποτέ σπουδαίοι συγγραφείς, αλλά είναι σπουδαίο να μοιραζόμαστε αυτό που μας απασχολεί.
Γράφει ο Αναστάσης Πινακουλάκης
